Alles over corticosteroïden

Wat zijn corticosteroïden ?

Corticosteroïden zijn hormonen die van nature door de bijnierschors worden aangemaakt. Corticosteroïden onderdrukken verschillende reacties in het lichaam bij ontstekingen en infecties. Corticosteroïden zijn onder te verdelen in twee groepen dit zijn de mineralocorticoïden en de glucocorticoïden.

Glucocorticoïden

Glucocorticoïden zijn een groep hormonen die door de bijnierschors geproduceerd worden. Hieronder vallen ook de steroïde ontstekingsremmers. Glucocorticoïden hebben de volgende werkingen op het lichaam:

• Onderdrukken ontstekingen.
• Wanneer men stress heeft worden wordt de aanmaak van de glucocorticoïden vergroot wat ervoor zorgt dat het de stress tegengaat.
• Bevordert de glucosevorming.
• Zorgen ervoor dat de afbraak van eiwitten sneller gaat.
• Hebben invloed op de vetverdeling van het lichaam. Zo zal de vet op de armen en benen minder worden maar de vet op het hoofd en de romp zal toenemen.
• Onderdrukken het immuunsysteem.

Voorbeelden van glucocorticoïden zijn: prednison, prednisolon, hydrocortison, cortison, methylprednisolon, tirancinolon, dexamethason, betamethason, kenacort-A, lerdercort en lederspan.

De inname van glucocorticoïden kan op verschillende manieren. Dit is afhankelijk van de medicijn, de aandoening, de dosering en natuurlijk de functie. Glucocorticoïden kunnen per injectie, inhalatoir, intraveneus, dermaal, oraal of als oogdrukkels gebruikt worden.

Glucocorticoïden kunnen op lange termijn gebruik bijwerkingen hebben. Hieronder staan de meest voorkomende bijwerkingen van glucocorticoïden gebruik op lange termijn.

• • Diabetes
  • Vertraagde wondheling
  • Bijnierschorsinsufficiëntie
  • Cataract (vertroebeling van de ooglens)
  • Hypertensie (hoge bloeddruk)
  • Huidverdunning
  • Spieratrofie (voedingdtekort)
  • Huidstriae (strepen op de huid)
  • Osteoporose (vermindering van de sterkte van de botten)

Verandering in vetverdeling

Mineralocorticoïden

Mineralocorticoïden hebben invloed op de zout-water balans van ons lichaam en dus ook op ons bloeddruk. Ze vergroten de uitscheiding van kalium en houden natrium vast. Mineralocorticoïden spel ook een rol bij de ionen absorptie in het nierfiltraat en zijn dus belangrijk voor het in stand houden van de bloeddruk en bloedvolume. Voorbeelden van mineralocorticoïden zijn florinef en fludrocortison.

Waarvoor worden corticosteroïden gebruikt ?

• Corticosteroïden worden onder andere bij ontstekingen gebruikt waarbij het weefsel wordt beschadigd. Vanwege de onderdrukkende werking op het immuunsysteem worden corticosteroïden gebruikt tegen auto immuunziekten. Bij een auto immuunziekte werkt het eigen immuunsysteem tegen jezelf. Het ziet lichaamseigen stoffen als lichaamsvreemd en vernietigd ze. Voorbeelden van auto immuunziekten zijn psoriasis, multiple sclerose en reumatoïde artritis.
• Corticosteroïden worden ook voorgeschreven bij allergische reacties van buitenaf. Voorbeelden van aandoeningen zijn hooikoorts, astma en eczeem.
• Corticosteroïden werken ontstekingsremmend en worden daarom ook bij verschillende ontstekingen toegepast. Voorbeelden zijn bronchitis, slijmbeursontsteking, oogontsteking en oorontsteking.
• Vaak worden corticosteroïden ook toegevoegd aan behandelingen van kanker in combinatie met chemokuur. Dit is bijvoorbeeld het geval bij leukemie, lymfeklierkanker, hersentumor en borstkanker. Corticosteroïden zorgen dan voor een betere eetlust en gaan braken tegen.

Pas op met het stoppen van corticosteroïden

Indien je langer dan twee weken corticosteroïden hebt gebruikt dan kan het zeer gevaarlijk zijn om hier meteen mee te stoppen. Als je last hebt van bijwerkingen kun je het beste samen met je arts een aanpak maken om geleidelijk te stoppen. Tijdens het gebruiken van het middel maakt je bijnierschors bijna geen corticosteroïden meer aan. Om dit proces weer op gang te zetten is tijd nodig. Een langzame afbouwschema is dus echt noodzakelijk.

Photo by GreenFlames09 / CC BY