Astma is een veelvoorkomend aandoening. Ruim een half miljoen mensen in Nederland hebben astma. Het woord astma komt van het Grieks en betekent letterlijk gepiep. Dit is een herkenbaar geluid voor mensen met astma. In dit artikel gaan we het hebben over astma. De volgende onderwerpen zullen worden behandeld. Wat is astma? Wat zijn de oorzaken, symptomen en behandelingen van astma?
Wat is astma?
Veel mensen weten dat astma iets met ademhaling te maken heeft maar meer kunnen ze er niet over zeggen. Wat is astma nou precies? Astma is eigenlijk een chronische ontsteking van de longen. Deze ontsteking van de longen is blijvend. Dat betekent dus dat er altijd kleine of grote ontstekingen zijn in de longen. Bij een astma aanval vernauwen de luchtwegen zich, wat leidt tot moeilijke ademhaling. Artsen verdelen astma in 3 groepen, namelijk behandelbaar astma, moeilijk behandelbaar astma en therapieresistent astma. De namen spreken eigenlijk al voor zich. Bij behandelbaar astma is de astma zodanig te behandelen dat de patiënt hier geen last van heeft in zijn dagelijks leven. Bij moeilijk behandelbaar astma kan de astma gedeeltelijk behandeld worden en bij therapieresistent astma kan de astma (bijna) niet behandeld worden. Deze twee groepen worden ook verder verdeeld in gradaties. Vooral astma bij kinderen kan veranderen van gradatie en zelfs van groep naarmate ze ouder worden.
Soorten astma
Er bestaan een aantal verschillende soorten astma. Meestal is er sprake van een combinatie van deze soorten. De vier astma soorten zijn.
Allergische astma
Allergische astma komt erg vaak voor. Hierbij ontstaan de symptomen van astma zodra je stoffen inademt waarvoor je allergisch bent. Deze stoffen worden ook wel prikkels genoemd. Voorbeelden van deze prikkels zijn huisdieren, stuifmeel en huisstofmijt. Als je allergisch bent voor stuifmeel kan je op de website van de hooikoortsradar kijken wat de verwachtingen van de klachten zullen zijn aan de hand van de stuifmeel intensiteit.
Niet allergische astma
Bij mensen die geen allergische astma hebben kunnen de symptomen voorkomen door alledaagse dingen. Weersomstandigheden zoals mist en vochtige lucht, rook, uitlaatgassen en parfums zijn slechts een aantal voorbeelden. Dit kan erg vervelend zijn aangezien je bepaalde dingen gewoon niet kan voorspellen.
Inspanningsastma
Inspanningsastma is een astma soort die voorkomt bij inspanning. Met name als je te snel in beweging komt. Daarom is het voor mensen met inspanningsastma belangrijk om het lichaam langzaam in beweging te brengen. Dit zorgt ervoor dat je longen op gang komen en zich langzamerhand beginnen te wennen aan de inspanning. Verder hebben ook stress, emoties, koude en droge lucht een negatieve invloed op inspanningsastma.
Ernstige astma
Ernstige astma is vrijwel niet onder controle te houden. Gelukkig komt dit het minste voor. Mensen met ernstige astma moeten regelmatig naar het ziekenhuis, omdat ze te veel en te vaak klachten hebben.
Hoe weet ik of ik astma heb?
De huisarts zal aan de hand van de klachten al snel opmerken of er mogelijk sprake is van astma. Hij zal dan beginnen met het luisteren naar je ademhaling en naar je longen. Ook zal hij je een paar vragen stellen om zijn diagnose te versterken. Vervolgens zal hij een astma test, ook wel bekend als een longfunctietest of een spirometrie uitvoeren. Bij een longfunctietest wordt de longinhoud onderzocht.
Een longfunctietest duurt ongeveer 30 tot 45 minuten. Het lijkt op een blaastest. Aan de hand van een longfunctietest kan de huisarts of specialist vaststellen of er sprake is van astma.
Astma oorzaken
De precieze oorzaak van astma is nog niet bekend. Er is wel veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van astma. Hieruit is het volgende duidelijk geworden.
- Astma kan ontstaan op elke leeftijd. Toch begint astma bij de meeste mensen als kind al.
- Astma zit vaak in de familie. Als de ouders astma hebben dan heeft het kind 25% van de gevallen ook astma.
- Ouderen en kinderen met allergieën hebben een grote kans op astma.
- Vroegtijdig geboren kinderen hebben vaker allergieën en astma. De longen van een vroegtijdig geboren kind zijn namelijk nog niet volgroeid. Ze hebben een achterstand in vergelijking met de rest. Deze achterstand is niet meer in te halen.
- Ook wordt gedacht dat kinderen die geboren worden met een laag gewicht of een infectie in de longen meer kans op astma hebben.
- Moeders die roken tijdens hun zwangerschap vergroten de kans op astma voor hun baby.
- Er bestaat ook een zogenoemde beroepsastma. Dit heeft te maken met je beroep. Deze mensen kunnen te veel van een bepaalde stof hebben ingeademd, waardoor er astma is ontstaan. De sectoren met de grootste kans op beroepsastma zijn: plastic- en kunststofverwerkingsindustrie, laboratoriums waar met proefdieren wordt gewerkt, gezondheidszorg en de broodbakkersindustrie.
Astma symptomen
Astma symptomen zijn erg vervelend. Ze hebben allemaal te maken met de vernauwing van de luchtwegen. Astma symptomen komen voor tijdens een astma aanval. De meestvoorkomende astma symptomen zijn
- Benauwdheid. Dit komt vooral doordat de luchtwegen vernauwen. Benauwdheid ontstaat wanneer de longen overvol raken met lucht en ze het niet snel genoeg kunnen verversen. Soms kan men dan het gevoel krijgen dat hij/zij stikt. Het is dan belangrijk om de luchtwegen zo vrij mogelijk te maken. Rechtop zitten is vaak het beste.
- Piepende ademhaling. Dit komt door de vernauwing van de luchtwegen.
- Hoesten. Bij mensen met astma maken de luchtwegen te veel slijm aan. Door te hoesten probeert je lichaam deze slim te verwijderen.
- Kortademigheid.
- Vermoeidheid. Doordat er minder lucht in je lichaam je lichaam zit, zal dit ook resulteren tot minder energie.
Astma behandelingen
Astma is een chronische aandoening die helaas nog niet te genezen is. In de meeste gevallen zijn er wel effectieve behandelingen. Bij de juiste medicatie zullen de klachten uiteraard verminderen en soms voor langere periodes wegblijven. De medicatie wordt vaak met behulp van een inhalator gebruikt. Dit zorgt ervoor dat de medicijnen direct bij je longen terecht komen. Astma behandelingen bestaan vaak uit twee verschillende medicijnen. Deze astma medicijnen zijn ontstekingsremmers en luchtwegverwijders.
Astma medicijnen | Luchtwegverwijders
Luchtwegverwijders zijn medicijnen die ervoor zorgen dat de spieren rondom de luchtwegen ontspannen. Er bestaan langwerkende luchtwegverwijders en kortwerkende luchtwegverwijders. Langwerkende luchtwegverwijders werken maximaal twaalf uur en kortwerkende luchtwegverwijders maximaal zes uur. Ze hebben een snelle werking waardoor ze een goede tijdelijke oplossing zijn.
Astma medicijnen | Ontstekingsremmers
Ook worden er ontstekingsremmers gebruikt, aangezien er ontstekingen zijn in de longen. Door ontstekingsremmers te gebruiken neemt de ontsteking af en zijn de wanden van de longen minder gezwollen. Ook zal de slijmproductie afnemen, waardoor je minder zal hoesten. Ontstekingsremmers hebben in tegenstelling tot luchtwegverwijders pas een merkbaar werking na een paar dagen. Om de werking van de ontstekingsremmers te behouden is het belangrijk ze te blijven gebruiken.
In ernstige gevallen kan de arts er ook voor kiezen om een combinatie van ontstekingsremmers en luchtwegverwijders te gebruiken. Beide zitten dan samen in een inhalator.
Andere astma medicijnen
Afhankelijk van de klachten en de ernst van de astma kan de arts ook besluiten om andere medicijnen voor te schrijven. Bijvoorbeeld bij allergieën als hooikoorts of allergie voor huisdieren. Ook als er sprake is van verergering kan de arts ervoor kiezen om extra medicijnen voor te schrijven.
Bijwerkingen van astma medicijnen
Astma medicijnen hebben vrijwel geen bijwerkingen. Dit komt doordat ze effectief worden ingezet. De inhalator zorgt er namelijk voor dat de medicijnen direct je longen bereiken en niet naar de rest van het lichaam gaan. Bijwerkingen zijn echter niet uitgesloten, vooral als de arts extra medicijnen heeft voorgeschreven.